Zaanse Schans bezoeken met Kaatje Slagter, eigenzinnige burgemeestersvrouw

De Zaanse Schans is het domein van Kaatje Slagter, een eigenzinnige burgemeestersvrouw uit 1850 die duidelijk de broek aan heeft in misschien wel het meeste Hollandse stukje Nederland.

Zaanse Schans

Op steenworp afstand van onze hoofdstad Amsterdam verandert het IJ in de Zaan. In de 19e eeuw dé plek waar houtzaagmolens goed floreerden. Sterker nog het is misschien wel een van de oudste industriegebieden die er te vinden zijn. Van de gezaagde planken maakte men schepen en huizen. Houten huizen die nog altijd zo typerend zijn voor de Zaanse Schans.

Historisch erfgoed

De industrie verdween, een groot deel van de molen ook, maar vandaag de dag is de Zaanse Schans belangrijk historisch erfgoed. Mocht je denken dat deze populaire toeristenattractie er altijd zo uit heeft gezien, heeft het mis.

Ergens, net na de tweede wereldoorlog, maakten inwoners van de Zaanstreek zich zorgen over het verloren gaan van het typerende Nederlandse erfgoed. Gelukkig was onder deze bezorgden ook een bekwaam architect. Hij verzamelde met zijn team oude panden, molens en werkplaatsen en groepeerden deze tot wat we nu kennen als de Zaanse Schans. Voormalig koningin Juliana verklaarde in 1972 het gebied officieel geopend.

➡️ Om verwarring te voorkomen; de Zaanse Schans lijkt wel een openluchtmuseum, maar is het niet. Toen in 1947 het gebied werd aangelegd om het erfgoed te behouden, werden er ook panden vrijgemaakt voor bewoning. Tot op de dag van vandaag wonen er Zaankanters op de plek die dagelijks door talloze bezoekers wordt bezocht. Zo ook Kaatje Slagter.

Kaatje Slager (1850)

Gehuld in Zaanse klederdracht wacht Kaatje onze groep op de parkeerplaats reeds op. Haar rokken zwieren vrolijk over de grond. Onder haar hoofdkapje steken twee levenslustige ogen, die wijd opengesperd staan, vol enthousiasme om ons kennis te laten maken met ‘haar dorp’. Paraat om iedereen vervlogen tijden te laten herbeleven.

Haar man mag dan wel de burgemeester zijn, Kaatje heeft overduidelijk de broek aan. Ze kent iedereen op de Zaanse Schans, deelt desgewenst een sappige roddel en staat steeds paraat voor een praatje. Of het nu toeristen uit binnen-of buitenland zijn, maakt niet uit. Kaatje spreekt een behoorlijk en bekoorlijk woordje over de grens. Even zwaaien naar de kaasmeisjes, een openingsdans met iemand uit onze groep en even het gras induiken voor een plas.

Wat zeg je nu? In de tijd van Kaatje hadden de dames geen ondergoed aan onder de enorme jurken. Dus wanneer de natuur roept, zak je simpelweg door de knieën en laat het gaan.

Burgemeesterswoning op de Zaanse Schans

Kaatje, die in het huidige tijdperk Karin heet, laat je niet alleen alle reguliere bezienswaardigheden zien op de Zaanse Schans, ze zet de deuren van haar burgemeesterswoning wagenwijd open voor bezoekers. Krakende houten vloeren, een klein opkamertje, een pracht van een schouw en een ouderwetse bedstee. Wandelend door het bomvolle kleine huisje waan je met gemak in de 19e eeuw.

Zelfs hondje Floor – een kooikerhondje – past perfect in het plaatje. Toeval? Zeker niet. Ingrid neem haar rol uiterst serieus en ontdekte dat veel schilderijen uit de tijd van Kaatje het hondje te vinden was.

➡️ Zelf met Kaatje de Zaanse Schans verkennen? Dat kan. Check de website van Holland Village Tours voor de mogelijkheden en prijzen.

Pakhuis De Vrede

Kaatje loopt tijdens ons bezoek niet op klompen maar op schattige kleine instappertjes. Ze neemt onze groep mee naar Pakhuis De Vrede. Een pakhuis dat ooit dienst deed als graanopslag maar thans de klompenmakerij van de Zaanse Schans is.

Klompen in allerhande soorten en maten vullen de vitrines op weg naar de werkplaats. Een stoere klompenmaker toont hoe klompen eerst met de hand en later met een machine werden gemaakt. En nog altijd worden vervaardigd.

📍 Pakhuis De Vrede, Kraaienest 4, 1509 AZ Zaandam

De Catharina Hoeve

Wie Zaanse Schans zegt, zegt kaas.Het kaasmeisje hangt net de vlag aan de gevel van de replica van de groene Oostzaanse boerderij, de Catharina Hoeve, wanneer onze groep onder leiding van Kaatje een bruggetje oversteekt. In deze beroemde hoeve op de Zaanse Schans leren dagelijks vele toeristen hoe op verschillende manieren kaas gemaakt wordt. En proeven is hoort er natuurlijk ook bij.

📍 Catharina Hoeve, Zeilenmakerspad 5, 1509 BZ Zaandam

De Kat

Onze mond nog gevuld met overheerlijke kaas (geitenkaas met lavendel was onze favoriet), slenteren we naar de volgende bestemming op de Zaanse Schans. De mannen van verfmolen De Kat verwerken grondstoffen tot pigment. De manier waarop dat wordt gedaan, gebeurt aan de hand van beschrijvingen van de,wereldberoemde kunstschilder Rembrandt van Rijn.

Mocht je geen interesse hebben in dit eeuwenoude ambacht, bezoek dan toch deze molen. Vanaf de hoge stelling heb je perfect uitzicht over de omgeving.

📍 De Kat, Kalverringdijk 29, 1509 BT Zaandam

De Kraai

Kaatje sleept ons van hot naar her. Van de museumwinkel van Albert Heijn naar de tinkoepel Tingieterij. We lopen over het Zonnewijzerspad, zien de Zaan en houden halt bij het Zeilenmakerspad (nr. 1.) het huis dat ooit dienst deed als burgemeesterswoning, het huis van Kaatje. De tour eindigt bij De Kraai.

Het pannenkoekenrestaurant ontleent haar naam aan de molen die ooit bij het pakhuis hoorde, de Bonte Kraai. Tijdens ons bezoek is het heerlijk weer en vertoeven we op het terras. Kijk zeker ook binnen even rond, want anders mis je de prachtige tegelschouw van het restaurant.

📍 Pannenkoekenrestaurant de Kraai, Kraaienpad 1, 1509 AX Zaandam

Zaanse Schans praktisch:

Voor een unieke dag boordevol molens, ambachten en musea moet je simpelweg een keer de Zaanse Schans bezoeken.

Woon of overnacht je in Amsterdam of omgeving, boek dan een halve dag trip via Amsterdam Canal Cruises. Je wordt in hartje hoofdstad opgehaald en ook weer teruggebracht. Je leest hier wat er bij deze trip inbegrepen is.

Ga je liever zelf op pad? Zo kom je er:

Bus

De bus rijdt vanaf station Amsterdam CS iedere vijftien minuten naar de halte Zaanse Schans. De reis duurt veertig minuten. Voor meer informatie www.bus391.nl.
De bus verbindt in juli en augustus de Zaanse Schans met Volendam/Edam. Tevens rijdt de bus in de weekenden van Hemelvaart en Pinksteren. Voor meer informatie www.bus817.nl.

Trein

Het dichtstbijzijnde treinstation is Zaandijk – Zaanse Schans. Dit station bereik je met de stoptrein vanaf station Amsterdam CS in 17 minuten. Vervolgens loop je in een kwartier naar de Zaanse Schans.

Ferry

Vanuit Amsterdam Centrum kunt u de Zaanse Schans met veerdienst de Zaanboot bereiken. Duur ongeveer twee uur. Vaarschema en actuele tarieven lees je na op www.zaanferry.com

Daarnaast is het vanzelfsprekend mogelijk de Zaanse Schans per auto te bezoeken, er zijn voldoende (betaalde) parkeerplaatsen. Of kom op de fiets.

Meer info lees je na op de website van de Zaanse Schans. Veel plezier!