Coudenberg, Belvue & Hallepoort. Wat hebben deze drie bezienswaardigheden in Brussel met elkaar gemeen? Ze nemen je alledrie mee terug naar de hoofdstad van weleer. Duik in de geschiedenis van de stad.
Korte geschiedenis van Brussel
Sinds 1830 is Brussel de hoofdstad van België, de stad zelf ontstond echter reeds in de 10e eeuw. De burcht op een eiland in rivier de Zenne luisterde toen naar de naam Broek-zele of Bruocsela, wat “nederzetting in het moeras” betekent. Lang geleden, klopt. Toch zijn er nog genoeg plekken in Brussel die bol staan van de geschiedenis.
Coudenberg: Ondergronds avontuur
In de Middeleeuwen kon je er simpelweg niet omheen, het enorme Coudenberg paleis. Sinds de 12e eeuw groeide dit bouwwerk uit tot een van de mooiste paleizen van Europa. Daarnaast was het ook nog eens de hoofdresidentie van Keizer Karel.
“Waarom heb ik dit imposante kasteel dan nooit gezien, toen ik Brussel was”, denk je wellicht. Wel zo, in februari 1731 werd het pand bijna volledig in de as gelegd door een brand. Vier decennia lang werden restanten bedolven onder de aarde. Het voormalige paleisterrein werd geëffend ten behoeve van de aanleg van het huidige Koningsplein. In de 21e eeuw is men begonnen met het opgraven van de ruïnes.
Op een frisse herfstdag zak ik af naar een ondergrondse wereld. De voormalige Isabellastraat en enkele hoofdgebouwen van het voormalige paleis prijken onder het huidige straatniveau. Af en toe trilt het plafond wanneer er een tram bovengronds passeert. Op deze vrijdag, net voor het begin van weekend weten blijkbaar niemand zijn weg naar dit ondergrondse traject te vinden. Behalve mijn reisgenoot en ik is er verder niemand. De archeologische site en het bijbehorende museum hebben we voor onszelf alleen. Van het woongedeelte tot de kapel, van de Aula Magna tot het hof van Hoogstraten, geen levende ziel te bekennen.
Brusselse Muur
In de 14e eeuw was Brussel een bruisende stad. De bevolking groeide sterk, de stadsmuren werden te klein. Na een nederlaag de stad leed onder de Graaf van Vlaanderen besloten de Brusselaars dat het genoeg was. Er moest een tweede omwalling komen. Echter in de 18e eeuw besloot men dat hoge stenen muren de bevolking verstikten. Weg er mee! Eerst verdwenen de stadspoorten, het was Napoleon die in 1810 de definitieve beslissing nam. De muur moest om. Het enige belangrijke overblijfsel van de tweede omwalling is de Hallepoort.
Wist je dat?
- Je bij metrohalte Munthof een stuk van de oude omwalling treft?
- De huidige kleine ring het tracé volgt van de oude stadsmuur?
Fier overeind
De Hallepoort is, zoals zojuist gezegd, het enige belangrijke overblijfsel van de tweede stadsomwalling van Brussel. Kort na het verdwijnen van de muur deed het dienst als gevangenis, later als legermuseum, thans doet het dienst als monument met informatie over de vergane ringmuren en de rol van gildes in de stad.
De verschillende zalen tonen de geschiedenis van de poort en haar omgeving. Harnassen, maquettes en multimedia vertellen over de tijd van weleer. Via de zeer fraaie draaitrap klim ik verdieping na verdieping naar boven. Hoe geweldig is het feit dat je bovenop de toren naar buiten mag. Een magnifiek uitzicht over Brussel wacht op me. Ik kan zelfs het Atomium zien liggen. Een rondje langs de kantelen, hoog bovenop de poort is echt top.
Dit is België
Wil je niet alleen meer weten over de geschiedenis van Brussel maar ook van België in het algemeen? Combineer je bezoek aan het Coudenberg Paleis dan met het BELvue museum. In zeven zalen loop ik langs de historie van onze Zuiderburen.
De eerste zaal gaat over de democratie, het stemrecht en het koningshuis worden belicht. Daarnaast leer ik tijdens mijn bezoek over de (vergane) industrie van de handelsgeest der Belgen. Fraai ondersteund met oude reclameposters en nostalgische verpakkingen. Zaal 3 heeft als thema solidariteit, gevolgd door een ruimte gewijd aan pluralisme. Onvermijdelijk is het thema migratie. Belgen die na de oorlog overzees een nieuw leven opbouwen en arbeiders die vanuit andere landen zich in België vestigden. Taal is het thema van de zesde ruimte, een heikel punt. Met een museum gevestigd in Brussel is het niet vreemd dat de zevende en laatste ruimte in het teken van Europa staat.
Coudenberg, Belvue & Hallepoort praktisch:
- Plannen om het voormalig Paleis van Brussel Coudenberg én het BELvue museum te bezoeken? Schaf dan een combinatieticket aan.
- Neem je kinderen mee op je ondergrondse avontuur. Speciaal voor hen (leeftijd 5 – 8 jaar) is er spannende speurtocht.
- Op de binnenplaats van het BELvue museum is zomers een heerlijk terras. Is het weer wat minder, schuif dan binnen aan voor een lekkere hap bij Green Kitchen.
- De Hallepoort is elke eerste woensdagmiddag van de maand vanaf 13.00 uur gratis toegankelijk.
- Zowel Coudenberg als BELvue en de Halletoren zijn op maandag gesloten.
Meer Brussel:
Proost op Brussel in het Museum van de Belgische Brouwers
Speelgoedmuseum Brussel
8 x cultuur snuiven in musea en kastelen op de Kunstberg in Brussel