Wat bezielt de Engelsen? Jochem Wijnands zoekt het al wandelend uit
Wat bezielt de Engelsen. En wat bezielt auteur Jochem Wijnands, nieuwsgierige reiziger zijnde, hier een antwoord op te zoeken. Die zoektocht is niet zomaar een, het is een tocht langs de restanten van de Romeinse muur Hadrian’s Wall. Een tocht van kust naar kust, van Newcastle naar Carlisle. Wandelend en zoekend.
Wat bezielt Jochem Wijnands?
Remain or leave, that’s the question. Een vraag die voor Wijnands als een queeste door het boek heengaat. Om erachter te komen waarom de Engelsen in godsnaam de EU hebben verlaten en voor Brexit hebben gestemd is de auteur een compleet raadsel. Tijd om de wandelschoenen aan te trekken op al wandelend langs Hadrian’s Wall het antwoord te ontrafelen.
Jochems geeft in zijn proloog aan dat het boek een persoonlijke zoektocht is om de Engelsen beter te begrijpen. Tevens meld hij dat hij daarvoor soms ook naar zichzelf moet reizen. Om eerlijk te zijn wordt er aan de eerste ontmoetingen nog maar bar weinig betekenis ontleent aan de ontmoetingen. Nog voor een woord met de eerste Engelsen op zijn trip gewisseld te hebben, worden de karakters op zijn toneel terstond afgeschilderd als lelijk en/of dik. Na de eerste pagina’s snap ik direct de opmerkingen van Merijn Schellekens die te lezen zijn in het dankwoord. Hierin wijst zij de auteur op diens visie en schuwt daarbij niet woorden als condenscening, judgy en zelfs feudal te bezigen.
Heeft onze Gooise reiziger last van beroepsdeformatie? Is hij op zoek naar antwoorden die in zijn straatje liggen om mogelijke teleurstelling te voorkomen? Wie het leest mag het zeggen.
Van kust naar kust
In Wat bezielt de Engelsen? stapt Wijnands dagelijks langs de (restanten) van Hadrian’s Wall. Eigenlijk is het aantal wandelaars, Engels of niet, daarbij gering. Dat geeft de auteur de gelegenheid de lezer te tonen dat hij een belezen man is en haalt dan ook graag grote reisschrijvers als Herman Vuijsje of Paul Theroux aan.
De beschrijvingen van de B&B’s waar hij verblijft doet ons glimlachen en zijn een feest der herkenning voor iedereen die op een wandelreis bij gastvrije uitbaters de nacht doorbrengen. Hetzelfde is van kracht voor de omschreven gezelligheid aan het einde van de dag, als hij de lokale pub induikt voor een bord eten en (g)een lokaal biertje.
Geen vlees geen vis. Wat bezielt de Engelsen valt lastig in een hokje te stoppen?
Gaat het boek over wandelen? Jazeker, maar toch is de tocht ook ondergeschikt aan het verlangen de vraag uit de titel te kunnen beantwoorden. Gaat het boek over de Engelsen? Natuurlijk, maar – je voelt het al aankomen – ook weer niet. Regelmatig wordt er (te) diep ingegaan op zaken die in het nieuws spelen, geschiedenislessen aangaande de Romeinse tijd, liedjes die tijdens het wandelen beluisterd worden en politiek geëngageerde vraagstukken. Het is van alles een beetje.
Wijnands schrijft op een zeker moment over het Pippi Langkous-syndroom (wat overigens een Reiteration Effect is) en dat is wellicht ook van toepassing op zijn schrijven. Hij had zich nog niet diep over het vraagstuk Wat bezielt de Engelsen? gebogen en dacht het antwoord wel te vinden, maar is dat ook zo?
Net als zijn tocht, dreigt het boek in een mineur te eindigen, maar laten we zeker niet te hard en negatief zijn. Wij lazen het boek in twee rukken uit. Er verscheen de ene keer een frons op ons voorhoofd, dan een kleine lach, de andere keer sloegen we passages over omdat ze onzes inziens (te) weinig toevoegden. Kortom; het boek leest gemakkelijk weg, maar heb je hiermee een klassieker in de dop te pakken, wij vragen het ons af.
Wat bezielt de Engelsen? praktisch
Titel: Wat bezielt de Engelsen?
Auteur: Jochem Wijnands
Uitgever: Uitgeverij Brooklyn
Omvang: 240 pagina’s
ISBN: 9789492754578
Prijs: € 22,50
Verkrijgbaar: te bestellen bij Bol of verkrijgbaar in je boekhandel
2 reacties
Eva, dank je dat je de moeite hebt genomen mijn boek te lezen en te recenseren. Aan het begin van mijn reis kom ik in aanraking met de Engelse onderklasse. Een typisch Engels fenomeen: Engeland is een klassenmaatschappij, deze enorme en massale armoede kennen we nauwelijks in Nederland. In Newcastle en omgeving wonen de allerarmste inwoners van Engeland. Ik schrik als ik met ze in aanraking kom en beschrijf ze als dik en lelijk. En klein. En vaak met een slecht gebit. Slechte huid. Onverzorgd. Versleten en slechtzittende kleding. Slechte kapsels. Deze beschrijving schiet bij jou in het verkeerde keelgat. Je vindt dat ik arrogant en neerbuigend doe. Maar wat ik beschrijf is de culture shock die ik ervaar. In eerlijke bewoordingen. Het enorme effect dat het op me heeft. En ik vraag vervolgens af, hoe kan dit? Deze kant van Engeland is onbekend bij de meeste Nederlanders. Ook mijn meelezer Merijn, die al twintig jaar in Londen woont, kent deze arme groep mensen niet. Ze is er nooit mee in aanraking gekomen. Om de Engelsen te begrijpen, om de brexit te begrijpen, is de armoede waarin veel Engelsen leven een belangrijke factor. Newcastle is ground zero voor de brexit. Een op de drie Engelsen is nog nóóit buiten Engeland geweest. Wat weten ze dan eigenlijk van Europa? In het boek komt vaak naar voren hoe fundamenteel anders Engelsen zijn dan Nederlanders. En al die feiten en observaties bij elkaar opgeteld geven een rijk beeld van wat de Engelsen eigenlijk bezielt. Maar géén antwoord. Dat zou pas arrogant zijn geweest.
Beste Jochem, bedankt voor je toelichting.