Borneo (Maleisië), Brunei & Singapore, een 3-weekse trip

Malaysia truly Asia, de slogan van Maleisië. Nadat ik verschillende keren op het Maleisisch schiereiland vertoefde, besluit ik te gaan reizen door Borneo, het échte Azië. Ruim 3,5 week pakte ik (en vriendlief) de rugzak en reisden we per vliegtuig, bus, taxi en boot kriskras Maleisië, maar ook Brunei en Singapore door.

Kuala Lumpur

Vanuit Amsterdam vliegen we met Malaysian Airlines in iets meer dan 12 uur (12 uur en 25 minuten om precies te zijn) naar de hoofdstad van Maleisië, Kuala Lumpur. Deze bruisende metropool met maar liefst 2 miljoen inwoners, is onze eerste bestemming in Maleisië alvorens we gaan reizen door Borneo. KL zoals de stad ook wel genoemd wordt, is een mengelmoes aan culturen. Of het nu gaat om Chinatown, Little India, of Arab Street op diverse plekken in de stad waan je je even in een ander land. Naast oude (koloniale) gebouwen staan moderne wolkenkrabbers en vele shoppingmalls.

Tip: voor wat sightseeing van de luchthaven naar het centrum, neem je de KLIA Ekspres in een klein half uur (28 minuten) sta je snel en makkelijk waar je wezen moet. Inclusief 4G!
Overnachten deden we in het Sheraton Imperial Kuala Lumpur Hotel met punten van vriendlief die meedoet aan het loyalty program van Starwood.

Melakka

Vanuit Kuala Lumpur maken we een tripje per lokale bus naar Melakka (ong. € 7,- enkele reis) aan de oostkant van West-Maleisië. In dit kleurrijke stadje dat bekend staat om de restanten uit het VOC-tijdperk slenteren we een dagje rond. Natuurlijk slaan we het oude Stadthuys en Jonker Street, die herinneren aan de Nederlandse kolonisten, niet over.

➡️ Lees ook: Malakka een of twee dagen bezoeken?

Van Kuala Lumpur naar Kota Kinabalu op Borneo

Voor vertrek uit Nederland hadden we reeds onze Air Asia tickets van KL naar KK geboekt, zo pakten we goedkope(re) tarieven voor deze vlucht. Hetzelfe is van kracht voor de overnachting die in het Tune hotel, ook hier geldt hoe eerder je boekt hoe beter de prijs. Of het overnachten in deze budgetkamers aan te raden is, lees je in dit artikel dat ik reeds eerder schreef over Tune Hotels.

De de hoofdstad van Sabah (Noord Borneo) laten we voor dit moment even links liggen. Na de overnachting in het Tune Hotel nemen we de lokale bus naar Sandakan (ong. € 8,- per enkele reis).

Sandakan

Sandakan dient voor ons als uitvalbasis voor een uitstap naar Turtle Island National Park en het Sepilok Orang Utan Rehabilitation. Het is een grappig plaatsje dat dient als handelshaven voor hout, gelegen aan de Sulu Zee. Er zijn een paar kleine shoppingmalls waar alles voor drie keer niets verkocht wordt. ’s Avonds lopen we langs de eenvoudige lokale restaurantjes aan de boulevard.
We slapen een nacht in Hotel Sandakan, niet slecht maar verder ook niet om over naar huis te schrijven.

Turtle Island National Park bijzonder plekje op Borneo

Dit schildpaddenreservaat bestaat uit verschillende eilanden en is de grootste broedplek voor zeeschildpadden in Zuidoost Azië. De vrouwtjes komen hier aan land om hun eieren te leggen. Bij voorkeur ‘landen’ ze bij volle maan in de periode tussen juli en oktober (ik was er in juni). De Rangers waarschuwen je en brengen je naar het strand als de schildpadden beginnen met eieren leggen. Wow, wat een bijzonder moment vond ik dat. Bovendien komen ’s nachts de eerder gelegde eieren uit en zie je de mini-schildpadjes over het strand rennen richting de zee. Dit is zeker een hoogtepunt tijdens het reizen door Borneo.

Overdag brachten we onze tijd door op het prachtige strand en snorkelen (huur flippers & bril ong. € 4,-)

De tour naar het Turtle Island National Park boekten we ter plaatse in Sandakan. Niet heel goedkoop (ong. € 140 p.p.) maar het was het zeker waard. In deze tour was inbegrepen: dag 1: per bus/boot naar de eilanden, lunch, diner, turtle watching en uitleg van de rangers, overnachting in eenvoudige kamer. Dag 2: ontbijt, lunch, per boot/bus terug naar Sandakan.

Tip: laat je grote bagage achter in Sandakan en neem een kleine rugzakje mee, je bent slechts een nacht weg. Stukken handiger met in/uitstappen in de boot.

Sepilok Orang Utan Rehabilitation

Het Sepilok Orang Utan Rehabilitation Centre Borneo ligt ongeveer 25 kilometer van Sandakan vandaan. In het groepje dat mee is naar het Turtle Island National Park blijken mensen een combi-excursie te hebben geboekt. De bus stopt op de terugweg sowieso in Sepilok. Aangezien we toch al van plan waren hierheen te gaan, velaten we hier eveneens het gezelschap.
In dit wereldberoemde reservaat worden orang oetans opgevangen die als wees zijn gevonden of die gevangen zijn geweest. Het streven is hen opnieuw te leren hoe in het wild te overleven, zodat zij weer terugkunnen naar het oerwoud.

➡️ Lees ook: Oog in oog met Orang-oetans in Sepilok

Tip: Check vooraf de tijden, want twee maal daags worden de orang-oetans gevoerd een schattig spektakel dat je vanaf een van de aanwezige platformen kunt aanschouwen. Op het moment dat wij er waren, had slechts een aap interesse in een banaan, jammer.

Rondom het reservaat maken we nog een ‘Bird Hike’ en zien geen vogel maar apen, des te meer.

NAK Hotel Sandakan

Aangezien we het Sandakan Hotel niet supergeweldig vonden, zoeken we bij terugkomst in Sandakan een andere overnachtingsplaats. We lopen een rondje door het plaatsje en kiezen NAK Hotel uit. Omdat onze kamer toen (nog) niet gerenoveerd was, krijgen we korting en betalen € 18,- per nacht/incl. ontbijt. Reken nu op zo’n € 35,- minimaal. Maar dan krijg je er wel een fantastisch dakterras bij!

Terug naar KK

Dezelfde lange busreis, maar nu in omgekeerde volgorde, brengt ons terug in Kota Kinabalu. Zeker hebben we overwogen om Mount Kinabalu te beklimmen, maar een gebrek aan goed schoeisel en warme(re) kleding deed ons besluiten dat niet te doen.

De stad is druk en rommelig en enige logische structuur ontbreekt. In de Lonely Planet lees ik over de stadsmoskee met een kleurige koepel en het Sabah Museum en dat je voor mooi uitzicht naar Signal Hill gaat. Ook de oude klokkentoren en het oude postkantoor schijnen de moeite waard te zijn. Om eerlijk te zijn, we hebben niet zo’n zin in sightseeing hier. Het Tune Hotel ligt ver uit het centrum dus ook deze keer gaan we voor een nieuwe optie. We stappen D’Borneo Hotel binnen en er blijkt nog plaats te zijn, prima! We betalen zo’n € 40,- voor de kamer inclusief ontbijt.

Tip: Ik hou enorm van Aziatisch eten, maar soms wil je gewoon even iets anders. Wij aten bij Little Italy overheerlijke verse bruschetta en een zeer smakelijke pizza.

Tunku Abdul Rahman National Park

KK is niet echt een stad waar je dagen wilt blijven (vind ik dan). Een tourtje, dat we ter plaatse in haven boeken, naar Tunku Abdul Rahman National Park is een fijne escape uit de stad. Het marine park bestaat uit vijf eilanden; Gaya, Manukan, Sapi, Sulug en Mamutik. Omdat we enigszins aan de late kant onszelf melden bij de tourdesks zijn de goedkope opties reeds uitverkocht. Nu betalen we ong. € 40,- p.p. voor een dagje. Inbegrepen: (semi)privéboot, vervoer per boot naar drie eilanden, BBQ lunch op het strand, water, snorkelspullen.

Van Borneo naar Brunei, naar Brunei Darussalam

We verlaten tijdelijk Maleisië en varen vanuit Kota Kinabalu naar Brunei. Voor ongeveer € 17,- p.p. brengt een draagvleugelboot naar waar we wezen moeten. De boot zit vol Filipino’s die in de hoofdstad (hopen te) gaan werken en op het televisiescherm draait men non-stop videoclips van Modern Talking, maar dat terzijde. Vanuit de haven brengt een lokale bus ons naar de hoofdstad Bandar Seri Begawan.

Het is knalheet in BSB, we hippen als een stel mussen van schaduwplek naar schaduwplek. De Moskee, het winkelcentrum, een glimps van het paleis en de Royal Regatta Building nemen we in onze zweettocht door de stad op. De rest van het verblijf, vertoeven we in het zwembad van het Sheraton hotel (thans Radisson).

➡️ Lees ook: Brunei, de moeite van het bezoeken waard?!

Terug naar Borneo

Een oude gammele bus vervoert ons van BSB naar het plaatsje Seria. Daar stappen we over op een andere bus die ons naar Kuala Belait rijdt. Hier hebben we een paar uur de tijd, alvorens een derde bus naar Miri vertrekt. Af en toe houden we halt voor een plasstop en onderweg zie ik de meest afschuwelijke rontode ever. (die enorme theepot die je op de foto ziet)
Tip: neem een boek mee of zoek een plek om met WiFi, want ander vertier zul je niet snel vinden in Kuala Balait.

Miri

Wel of niet naar Mulu National Park is de vraag, die we uiteindelijk met een nee beantwoorden. Miri is een beetje rare stad en aangezien we nu niet doorreizen naar Mulu, wat doen we dan wel? We besluiten zo snel mogelijk verder te reizen, naar Kuching om precies te zijn. In een nachtbus hebben we geen zin en daarom boeken we een Air Asia vlucht – nu dus best prijzig, aangezien we de volgende ochtend vertrekken -.
De tijd doden we met uitgebreid ontbijten/lunchen/dineren en vriendlief gaat naar de kapper (geen aanrader).

Mocht je je afvragen waar we overnachtten, ik heb geen idee (meer). Om onbeduidende redenen heb ik de naam van deze overnachtingsplaats nergens genoteerd, maar laat ik het zo stellen, je hebt er niets aan gemist. Het was een door Chinezen gerund aftands hotel met zompige vloerbedekking en meurende airco. Een nacht was er al een te veel.

Door naar Zuidelijk Borneo: Kuching

Bij aankomst in Sarawak (Zuidelijk Borneo) vind er net een evenement a la Kuching’s next popstar of zo iets plaats. Gevolg zo’n beetje alle hotels zitten (ook voor de komende dagen) volgeboekt. Na een rondje informeren bij guesthouses en midrange hotels stappen we uiteindelijk het Hilton Kuching binnen. Waar we nog net de laatste kamer weten te bemachtigen. We betalen voor een kamer een slordige € 86,- per nacht, excl. ontbijt.

Kuching, de hoofdstad van Sarawak op Maleisisch Borneo geniet faam om het koloniale verleden. Een gezellige stad, waar je leuke markten, tempels en oude gebouwen treft. Deze ‘kattenstad’ langs de Sarawak rivier heeft een levendige boulevard. ’s Avonds schuiven we aan bij een van de restaurantjes met uitzicht op de tuinen met bougainvilles. Net achter de boulevard slenteren we door gezellige straatjes met antiekwinkels.

We hoopten een motor te huren en vanuit Kuching naar het Kubah National Park te gaan. Lastige kwestie. Eerst vinden we nergens een verhuurbedrijf, die we dan gevonden hebben zijn gesloten of hebben geen exemplaren meer voor handen. Degene die ons wel een voertuig wil verhuren wil wel graag eerst een rijbewijs zien. Laat dat nu net in het hotel liggen, wanneer we heen en weer zijn gewandeld staan we bij terugkomst voor een pand met het rolluik naar beneden. We gooien de plannen om en gaan naar het Sarawak museum – geen topper, trouwens -.

Bako Nationaal Park, Borneo op z’n best

Het Bako Nationaal Park ligt ongveer 40 kilometer van Kuching verwijderd, maar we wagen het er vandaag niet op hier op eigen gelegenheid naar toe te gaan. We boeken een tour in het hotel, lekker makkelijk (ong. € 50,- p.p. bus/boot, entrée tot NP en lunch inbegrepen). De bus naar de boot en de boot naar het schiereiland aan de monding van de Sarawakrivier is inbegrepen, net als de meest fantastische gids die ik ooit ergens trof. Een fijne vent met ontzettend veel kennis van de flora en fauna in het gebied. We varen door indrukwekkende mangrovebossen en tijdens de wandeling door weelderig groen, prachtige bloemen en vleesetende planten zien we – gelukkig waar we voor kwamen – de Oerang Belanda, de aap met de grote neus, de Nederlander. En bedankt!

➡️ Lees ook: Orang Belanda, op zoek naar de Nederlander in Borneo

Kajakken in Borneo

Misschien was dit wel de leukste dag van het reizen door Borneo, een dag met twee gidsen kajakken op de Sarawak rivier. Ook deze trip boekten we ter plaatse aan de tourist desk van het hotel. De kosten: € 25,- p.p. incl. vervoer naar de opstapplaats, huur kajak, twee gidsen, CD/USB met foto’s gemaakt door de gidsen met een waterdichte camera en lunch. We boften trouwens dat we de enige deelnemers waren, normaal gesproken bestaat een groep uit ongeveer 10 kajakken.

➡️ Lees ook: Doen: kajakken op de Sarawak rivier

By the way, de laatste nacht slapen we wederom in een Tune Hotel – ook deze boekten we (ver) voor vertrek voor een voordelige prijs. We verlaten per Air Asia vlucht – reeds thuis geboekt – Kuching, op naar Singapore.

Tip: Een goedkoop (gedeeld) transfer naar de luchthaven van Kuching, boek je bij het Tune Hotel – ook voor niet gasten.

Na Borneo, volgt Singapore

Singapore, het kleinste land in Zuidoost-Azië heeft aan de ene kant zeer veel groen en parken de andere helft is bebouwd met talloze huizen, flats, wolkenkrabbers en kantoorgebouwen. Ik hou van deze stad, vriendlief is tijdens deze reis voor het eerste keer in deze stad en deelt bij de eerste aanblikken van de stad, direct mijn liefde. Hij ontdekt met groot enthousiasme- de voor mij reeds bekende – spots en brengt me naar een plek waar ik nog niet ieder was. Het Raffles hotel waar ik mijn eerste Singapore Sling drink (hoe dat was, lees je in dit artikel)

Het hotel dat we reeds voor vertrek boekten, het Fragrance Hotel – Crystal is voor Singapore begrippen goedkoop, maar is ook zeer basic en gehorig.

➡️ Lees ook: 5 x doen tijdens je 1e keer Singapore

Vanuit Singapore vliegen – wederom voor vertrek geboekt – met Air Asia naar Langkawi.

Langkawi

Na bijna drie weken reizen door Borneo, Brunei en Singapore sluiten we onze trip af met een paar relaxte dagen op Langkawi. Wat we doen tijdens onze dagen op het Meritus Pelangi Beach Resort? Niets! We hebben een ontzettend schattige bungalow aan het water, met een heerlijk bed en dito terras. De moeilijkste beslissingen van de dag zijn, zwemmen in zwembad een of twee, welk drankje zal ik eens bestellen en loop ik nog een keer langs het toetjesbuffet of niet? Oh, correctie: vriendlief waagt zich tussen al deze stressmomenten 30 minuten op een waterscooter.

Een laatste pre-booked flight brengt ons terug in Kuala Lumpur, waar we aansluitend onze Malaysian Airlines vlucht naar Amsterdam nemen.

Lijkt je reizen door Borneo ook wel wat, of kies je liever een andere bestemming?

Meer Maleisië:

• Sabah | Wildlife, Community Based Tourism & ultiem relaxen
• MikeBikes: Limburgse pioniers in Kuala Lumpur
• Maleisië reisplanner | Maleisië per regio