Vijftig tinten groen in Vietnam

Vietnam, gelegen in Zuidoost-Azië, met meer dan negentig miljoen inwoners, mag zichzelf een van de drukst bevolkte landen ter wereld noemen. Grenzend aan zowel China, Laos en Cambodja, kent het land dichtbevolkte steden, chaotisch verkeer, maar daarnaast ook groene oorden vol schilderachtige rijstvelden, waar soms de tijd stil lijkt te staan.

Welkom in Vietnam: Hectisch Hanoi

Amper staan we met onze hakken op de stoeprand of er raast er al weer een voorbij. Links een scooter, rechts een scooter. Een onophoudelijke stroom aan gemotoriseerde tweewielers raast onverstoord door de straten van Hanoi. Vanaf de stoep kriebelt de hitte van de knalpijp aan je enkels. Het is verbazingwekkend hoe de ranke dames in witte Áo dài, deze traditionele dracht zo smetteloos wit weten te houden met de uitstoot van alom aanwezige uitlaatgassen.

Tengere Vietnamese mannen laveren hun cyclo gevuld met Westerse bezoekers in de old quarter door de toeterende chaos. Met bomen omzoomde lanen gevuld met koloniale huisjes en typische Franse balkons doen sfeervol en Zuid-Europees aan. Fruitverkopers sjokken met de fiets aan de hand door de straten, manden vol rijpe mangosteens bungelend aan het stuur. Op elke straathoek ruik je de geur van versgebakken baguettes, een nog altijd merkbaar gevolg van de koloniale overheersing van de Fransen.

Minderheden in de meerderheid

“Mijn voorouders kwamen waarschijnlijk uit Laos,” babbelt Nguyet, onze gids, voor in de bus er op los. We zijn vanuit het hectische Hanoi op weg naar het mooie Mai Chau. “China, kan ook, veel Tai Dón (Witte Thai) emigreerden eeuwen geleden vanuit de Chinese provincie Yunnan richting Indochina.” Nguyet benut de lange rit om de groep te onderwijzen in de diversiteit aan minderheden in Vietnam.

“Bijna overal in het noorden van het land leven etnische minderheden. In totaal slechts 8% van onze gehele bevolking, echter in deze regio zijn de verschillende stammen in de meerderheid. De Tay, Thai, Muong, Hoa, Khmer, Nung zijn allen terug te vinden in het meest bergachtige gedeelte van ons land. Iedere stam is doorgaans gemakkelijk te onderscheiden van de andere. Ze spreken ieder een eigen taal, hebben andere gelaatstrekken en ook in de kledij zijn grote verschillen te zien.”

“You buy from me?”

We passeren Hao Binh, de hoofdstad van de gelijknamige provincie. De bus maakt een korte stop, direct verdringen Hmong dames, gehuld in hun kenmerkende indigo blauwe kledij, zich om het vehicle en trachten kruisbogen, opiumpijpjes en andere souvenirs aan de man te brengen. “Buy one from me,” klinkt het om ons heen. Een aanbod dat we vriendelijk afslaan.

Nguyet en haar ouders behoren tot de Witte Thai. “Wij staan bekend om onze geweven kledingstukken, danscultuur en woningen op palen. Mijn voorouders maakten de paalwoningen om zichzelf te beschermen tegen overstromingen en wilde dieren.”

Niets te doen in dit deel van Vietnam

De groep is zichtbaar teleurgesteld. De gastvrije Tai Dón ontvangen onze groep met huisgemaakte Can-wijn, maar niet in klederdracht. Dat had Nguyet er niet bij gezegd. Hoe zit dat dan met die prachtige borduurwerken?  “Ik heb toch ook een spijkerbroek aan?” voert ze ter verdediging op. Daar heeft ze een punt. “Enkel de oudere generatie draagt af en toe nog de traditionele kledij of bij optredens voor toeristen.”

Op de pedalen

Tijd voor een fietstocht. Een lint aan lange Westerlingen slingert tussen de rijstvelden van het nabijgelegen Pu Luong National Park. Locals getooid in de kenmerkende Nón lá (Vietnamese punt hoed) staan voorover gebukt te midden van de modder en de groene sprieten. Wanneer de voorste fietser van de groep zijn fietsbel laat klinken, richt een oudere man zijn hoofd op en zwaait glimlachend.

Meelwormen en meer

Een dag later is het zondag, marktdag. Van heinde en verre is de bevolking naar Mai Chau gekomen om er handel te drijven. Hier zien we het prachtige weefwerk. Kramen, maar vooral veel handelswaar op de grond, zijn gevuld met kleurrijke stoffen en producten. “What’s your name, lady? I remember you, you buy from me, okay?” Een zin die vele verkoopsters bezigen terwijl onze groep over de markt struint. Tasjes, poppen gehuld in traditionele klederdracht, beddenspreien, sjaals, allen wachten op een nieuwe eigenaar. Daarnaast is de markt de plek voor de locals om boodschappen in te slaan. Manden gevuld met knoflook, meelwormen, exotisch fruit en ondefinieerbare groenten vinden gretig aftrek bij de keur aan toegestroomde minderheden op de markt.

Levend Canvas

Mai Chau en omgeving staan synoniem voor groene valleien, rijstterrassen, uitgestrekte natuur en paalwoningen. Een levend canvas waarbij het woord idyllisch wel eens de juiste omschrijving kan zijn. Deze plek kent geen noemenswaardige bezienswaardigheden, het is evenmin een shopping paradise, enkel langs de hoofdweg zijn pinautomaten aanwezig en de WiFi laat het regelmatig afweten. Een plek waar, afgezien van wandelen en fietsen, niets te doen is. Hoe heerlijk is dat?

➡️ Lees ook: Sapa: Te voet door het Noorden van Vietnam

Vijftig tinten groen

‘Halong Bay zonder water’ of ‘Halong Bay tussen de rijstvelden’ twee bijnamen voor Tam Coc en haar omgeving. Waar het beroemde Halong Bay haar faam ontleent aan de enorme rotsformaties  in zee, steekt het grillige karstgebergte in Tam Coc tussen de groene rijstvelden uit. Aan boord van een houten boot, trekt op de Ngo Dong rivier het adembenemende landschap aan ons gezelschap voorbij. “Zeg, hallo tegen het paradijs,” lacht de schipper, “een mooiere plek in Vietnam bestaat er niet.” Terwijl hij enthousiast naar een van zijn collega’s achter hem zwaait, varen we de Hang Ca grot binnen. Tam Coc betekent letterlijk drie grotten, naast de Hang Ca grot, met 127 meter de langste van het stel, volgt kleine broer Hang Giua en de benjamin Hang Cuoi. Een surreële wereld trekt in het schemer aan ons voorbij om daarna de tocht tussen vijftig tinten groen voort te zetten.

Kleren maken de man in Vietnam

Naast minderheden en rijstterrassen heeft Vietnam uiteraard nog veel meer te bieden. Bewonder de grootste pagode van Zuidoost Azië inclusief kolossale bronzen Boeddha nabij Ninh Binh. Stap aan boord van een houten jonk en geniet van de oude kalkstenen formaties tijdens een aangename tocht in Halong Bay. Dwaal door de eeuwenoude Verboden Stad in keizerlijk Hue of neem een duik in de recente geschiedenis van Vietnam tijdens een bezoek aan de fameuze Cu Chi tunnels.

Bezoek zeker schilderachtig Hoi An, ooit tijdens de hoogtijdagen van de koopvaardij, net als Macau en Melaka, een belangrijke aanleghaven voor de Nederlands, Portugezen, Chinezen en Japanners. Het oude centrum staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO, de straatjes nodigen uit tot uren slenteren en de markten liggen vol verse vis. Op diverse plekken in de stad zijn ateliers te vinden die voor (Westerse) begrippen goedkoop en in mum van tijd de gewenste creatie in elkaar zetten. Of het nu een driedelig kostuum is, een winterjas, creaties van couturiers of een simpele vakantie outfit. Niemand verlaat Vietnam zonder op maat gemaakte kleding.

Dit artikel schreef ik voor/verscheen in dagblad De Limburger – bijlage Scala – van zaterdag 15 april 2017

Meer Vietnam

• • Sapa | Te voet door het Noorden van Vietnam
  • Dalat, wat te zien en doen in het Vietnamese Hoogland?
  • Vung Tau Vietnam | Een brief voor de opa van Duc