Terwijl de wereld op slot zit, ontdekt OmniTraveler eigen provincie, Brabant. Dit keer een fietstocht langs het Markdal.
Hoe vaak ik langs het Markdal gefietst ben? Ik kan het je echt niet zeggen. Vanuit Breda is de route langs de rivier de Mark zo’n tocht die iedereen wel eens keer ondernomen heeft. Langs de meanderende rivier verruil je op een aangename manier Nederlands land voor Belgisch grondgebied. De eindbestemming is voor groot en klein een feestje. Iets met een abdijbier en een speeltuin.
Vroeg op de pedalen
Net na het nieuws van 08.00 uur zet ik de radio in de keuken uit en gooi een versnapering, een dopper met water en mijn camera in de tas. Nog een klein beetje slaperig haal ik mijn fiets van het slot en zet koers richting het Markdal. Mijn huis ligt langs het fietspad waarop knooppunt 81 zich bevindt. Het volgende knooppunt, nummer 83, brengt me naar de meest zuidelijke wijk van de stad, het Ginneken. Ooit ontstaan als nederzetting aan rivier de Mark, lang een zelfstandig dorp geweest, maar begin jaren veertig van de vorige eeuw geannexeerd door Breda.
Op de, altijd zo gezellige, Ginnekenmarkt is het stil. Niet alleen is de alom aanwezige horeca rondom het pleintje vanwege coronamaatregelen gesloten, het tijdstip waarop ik over de klinkers rijd speelt zonder twijfel ook mee. Eenmaal rechtsaf geslagen, passeer ik de Laurentiuskerk en een stukje verder verschijnt de zogeheten Duivelsbrug. De legende wil dat zodra je klokkengelui hoort, de duivel in de buurt is. Gelukkig hoor ik geen klokken, zodat ik veilig af kan slaan naar het fietspad langs het Markdal.
Machtig mooi Markdal
Menig Bredanaar zal het met me eens zijn, de fietsroute langs het Markdal is een van de mooiste ritten die je in de buurt kunt rijden. In de jaren zestig van de vorige eeuw bedacht een ambtenaar aan de tekentafel het – onnozele – plan om de meanderende rivier te kanaliseren, Daarmee verdween niet alleen het gros van de flora en fauna langs de oevers van het Markdal, maar kreeg de stad Breda ook te maken met overstromingen. Vanaf 1990 werd, gelukkig, besloten de rivier de oorspronkelijke loop terug te geven. De visstand herstelde en vogelaars spotten met enige regelmaat oeverzwaluwen en zelfs ijsvogels.
Al dat fraais aanschouw je het beste vroeg in de ochtend en bij voorkeur op een doordeweekse dag, dan is het heerlijk rustig op het populaire pad.
Op naar Meersel-Dreef (België)
Tussen de wilgen en elzen door trap ik met een gelukzalige glimlach op mijn gezicht over het fietspad. Een grazende, loslopende, koe kijkt me schaapachtig na. Een jogger die met over een van de verschillende bruggetjes over de Mark tegemoetkomt, steekt zijn hand op. Vanaf een picknickbankje langs de oever roept de man van een seniorenechtpaar me na; ‘Lekker fietsweertje he, mevrouw?’
Recht zo die gaat
Misschien denk je; ‘Bijna 10 kilometer rechtuit fietsen, saai!’ Ik kan je dit verklappen, het tegendeel is waar. Niet alleen is de natuur langs de oevers van het Markdal prachtig, maar onderweg is er ook genoeg te zien.
Direct aan het begin passeer de je achterzijde van de tuinen van kasteel Bouvigne. Deze waterburcht, die sinds 1973 eigendom is van waterschap Brabantse Delta, dateert uit de vijftiende eeuw en wordt omgeven door drie bijzondere tuinen en een boomgaard. En niet veel verderop prijkt de boerderij van Staatsbosbeheer. Tuur even naar boven, want dikwijls zitten er ooievaars in het nest boven op het dak van de boerderij.
📍 Kasteel Bouvigne, Bouvignelaan 5, 4836 AA Breda
Aan de overzijde van het water ligt het voormalig Medisch Centrum de Klokkenberg. Ooit een TBC-kliniek, nu doet het oude sanatoriumgebouw dienst als nieuwbouwproject voor zij die midden in de natuur willen wonen op steenworp afstand van de stad. Als kunstwerk liggen van de bron tot aan de monding van de Mark stenen met gedichten die op de Mark en zijn omgeving betrekking hebben.
Een reiger tuurt geduldig voor zich uit. Een fuut maakt een duik en verdwijnt onder het wateroppervlak. Via een tunnel trap ik de drukke A58 onderdoor. Eenmaal via de Scheelebrug terug op het fietspad langs de Mark, is de rust direct wedergekeerd. Met elke trap op de pedalen komt België dichterbij. Het duurt dan ook niet lang of de grenspaal markeert dat ik het Nederland verlaten heb.
Heilig
Meersel-Dreef, het meest noordelijke dorp van België, gelegen in de provincie Antwerpen, is het Lourdes van de NoordeerKempen. Sinds 1895 is het Mariapark met de Lourdesgrot in België en Nederland een bekend bedevaartsoord. In de voormalige kloostertuin sta je niet alleen oog in oog met een replica van de Lourdesgrot, maar tref je ook talloze beelden met als thema de kruisweg van Jezus. Daarnaast doet het park dienst als begraafplaats van de paters Kapucijnen.
Ik zet mijn fiets op slot en loop via de blauwe hekken het terrein op. Het grind en takjes kraken onder mijn schoenen. Het geluid lijkt extra hard te klinken omdat er geen levende ziel rondloopt. Het lijkt bijna alsof ik iets doe wat niet mag. Wanneer ik net de tekst op een van de standbeelden lees, schrik ik me een hoedje. Zonder dat ik het gemerkt heb, loopt de tuinman me voorbij. Zijn hark nonchalant over de schouder dragend, knikt hij me toe en loopt verder.
📍 Mariapark, Dreef 42. 2328 Meersel-Dreef (België)
Bij de paters
Niet zo zeer het kapucijnenklooster uit 1687, maar ‘de paters’ zijn bij velen in Breda en omstreken een begrip. En niet in de laatste plaats door de (laatste) uitbreiding van het klooster in 1962. Het jaar waarin speeltuin ‘De Zevenster’ haar poorten opende.
Als kind zijnde reden we – althans voor mijn gevoel – elk weekend naar deze plek. Samen met mijn nichtjes of vriendinnetjes uren spelen terwijl onze moeders zich op het terras tegoed deden aan een groot glas trappist. Of twee. Of drie. Nu rij ik zo nu en dan met mijn eigen dochter naar dit Belgische dorp. Ik drink geen trappist, maar verder is er in al die tijd eigenlijk niets veranderd en in een wereld die continu aan verandering onderhevig is, is zo’n constante factor eigenlijk best fijn. Ook fijn, de prijzen lijken sinds mijn jeugd ook niet verandert.
📍 Taverne De Zevenster/taverne “Bij De Paters”, Dreef 42, 2328 Meersel-Dreef (België). Bestel ook eens een glas Drevenier, bier speciaal gebrouwd voor taverne “Bij De Paters”
Dag Markdal, hallo Galder
Langs verschillende kapelletjes, Meersel-Dreef telt er meer dan twintig, die op bijna elke straathoek te vinden zijn, rij ik terug Nederland in. Ik kijk nog even achterom naar café Moskes, dat precies op de grens staat. De herentoilet van dit etablissement staat in België terwijl het damestoilet in Nederland te vinden is en daar hoef je deur niet voor uit.
Haast ongemerkt verlaat ik Meersel-Dreef om mijn weg te vervolgen door Galder, een gemoedelijk dorp in de gemeente Alphen-Chaam. Ook hier passeer ik een kapelletje en in de schaduw van de 15e-eeuwse Sint-Jacobskapel rust ik even uit alvorens aan het laatste traject van mijn fietstocht te beginnen.
Mastbos: meer dan 500 jaar oud
Zodra ik het viaduct over de A58 ben gepasseerd, duik ik het eeuwenoude Mastbos in. Links, rechts, overal waar ik kijk staan dennebomen, tot aan de hemel reikend. Deze reuzen werden ooit gebruikt voor masten van VOC schepen en de aanleg van het kasteel van Breda.
Opnieuw stap ik even van de fiets om een kijkje te nemen op het vlonder pad over de Galderse Heide – heide en vennen. Het zogeheten eeuwige laantje rijd ik door een van de alleroudste naaldbossen en het oudste cultuurbos van Nederland terug naar Breda.
Deze route verveelt nooit.
Markdal Praktisch:
- De afstand vanaf de Duivelsburg tot aan de grenspaal is ongeveer 9,3 kilometer. Een rondje vanuit het centrum van Breda langs het pad heen en via Galder en het Mastbos terug naar de stad is ruim 25 kilometer in totaal.
- Ben je in Breda of omgeving, maar beschik je niet over een fiets? Huur er dan een via 2RIDE.nl fietsverhuur.
- Wist je dat de Van Gogh fietsroute Breda voor een groot deel ook over dit pad gaat?
- De route Breda – Meersel-Dreef via knooppunten rijden? De knooppunten staan op route.nl voor je op een rijtje.
- Ga je er liever te voet op uit? Download dan het ‘Ommetje Balleman’ van Natuurmonumenten.
- Alle ins- & outs over het Markdal check je op de site van Vereniging Markdal duurzaam en vitaal
- Overnachten nabij het Ginneken (het begin/eindpunt van je fietstocht langs het Markdal? Bed and Breakfast Markdal is een fijne plek. Vanaf november 2021 ben je welkom bij Landgoed Nuwenhuys. Ook Hotel Mastbosch Breda, ligt niet ver van het fietspad vandaan en ligt bovendien recht tegenover het Mastbos. Een heerlijke uitvalsbasis om zowel de stad Breda als de omgeving te ontdekken.