Trans Mongolië Express, het begin van een avontuur
‘We’re on a road to nowhere, come on inside
We’ll take that ride to nowhere, we’ll take that ride
Feeling okay this morning, and you know
We’re on a road to paradise, here we go, here we go’
Talking Heads
Per trein reizen heeft iets. Misschien wel iets magisch. Op de kadans van de stalen wielen, doorkruis je het landschap, niets hoeft.
De treinreis onder alle treinreizen, is natuurlijk een reis per Trans Mongolië Express.
Terug in de tijd: mijn eerste kennismaking met de Trans Mongolië Express
In 2001 reisde ik voor de eerste maal op deze wijze dwars door Rusland naar Mongolië. Samen met mijn mama, samen op pad. 23.42 uur, zo lees ik in mijn dagboek zet het enorme gevaarte zich kreunend en steunend in beweging. Vijf dagen onderweg naar niets. Althans dat gevoel heb je. Het reizen om het reizen, de eindbestemming laat nog dagen op zich wachten, we komen er wel. Tijdens deze reis, vergezellen zich ongeveer een heel rijtuig aan andere Nederlanders ons. Anneke (waar ik tijdens de reis nog een grondige hekel aan zou krijgen, vanwege haar enorme gesnurk) en Ria delen met ons in de kleine coupé.
Hoe laat is het?
Weet jij hoe laat het is? Wat bedoel je? Bedoel je hoe laat het thuis in Nederland is, of Moskoutijd, lokale tijd of de tijd van de eindbestemming? De Nederlanders brengen elkaar aldoor in verwarring. In de trein wordt Moskoutijd gehanteerd, op de stations lokale tijd. En daar kan zomaar een paar uur verschil tussen zitten. Het beste is, te eten wanneer je trek hebt en te gaan slapen wanneer het donker wordt. Ook al bestaat het woord trainleg officieel niet, ik merk toch dat veel mensen er last van hebben.
Het leven op de Trans Mongolië Express
Het is 06.00 uur ’s ochtends, de provodnik (soort conducteur) waggelt door het gangpad en doet verwoede pogingen met zijn krakkemikkige Oostblok stofzuiger de vloer kruimelvrij te maken. Onbegonnen werk, aangezien de hele trein oude samengeraapte rotzooi is. Met een smerige lap, wuift hij even langs de kozijnen. Zijn inspanningen zijn ongetwijfeld goed bedoeld, maar zetten geen zoden aan de dijk. De ramen zijn te vies om er door heen te kijken, de coupés zijn oud en stoffig en laat ik over het beddengoed maar niet eens beginnen. De uitgereikte dekens zijn goed om er spontaan een allergie van te ontwikkelen. De bedlampjes werken niet, de radio springt af en toe spontaan aan.
Haastige handel
Vlak voor we bij grote plaatsen stoppen, is er enorme bedrijvigheid in de trein. Aangezien deze trein zonder onderbrekingen naar Mongolië gaat, zijn er veel Mongoolse handelaren aanwezig. Tijdens de korte stops op de stations, hangen zij hun waar uit de kleine raampjes. Schoenen, spijkerjurken of kroonluchters, alles verwisselt in een kleine tien minuten van eigenaar.
Flash forward: de Trans Mongolië Express in 2003
Maar dat was mei 2001, hoe anders is het 2003. Door SARS in China, wil vrijwel niemand vanuit het Westen per trein naar het Oosten reizen. Gevolg; in de hele trein, slechts twee andere Nederlanders en een handvol andere Westerlingen. Om eerlijk te zijn, vind ik dat wel zo prettig. Ik merkte aan mezelf dat ik in 2001 mezelf enigszins begon te ergeren aan mijn medelanders. Nu delen we de coupé met Russische soldaten.
Behalve de coupé, delen we ons proviand en we delen verhalen met elkaar. We spreken elkaars taal niet, maar gaande weg komen we steeds meer van elkaar te weten. Ergens bij de Baltische Staten is het tweetal per bus naar Moskou gekomen. Per trein zullen ze naar Vladivostok reizen. Daar wacht hun commandant ze op. Vervolgens is het nog bijna een dag rijden naar de basis waar ze gelegerd zijn. Bij aankomst zijn ze bijna tien dagen onderweg geweest.
Tussen de stops, schrobben, poetsen en stofzuigen, de provodnitsa’s er flink op los. Hoe vies de trein twee jaar geleden was, zo netjes houden de dames nu alles voor ons bij.
Look at me, I’m going somewhere
I’m a train, I’m a train, I’m a chucka train, yeah
Look at me, I’m going somewhere
I’m a train, I’m a train, I’m a chucka train, yeah
Albert Hammond | I’m A Train